Extreemrechtse terreurverdachte lid Anti Terreur Brigade

Deze week werd bekend dat in mei een extreemrechtse terreurverdachte is gearresteerd. Een 43-jarige man uit Gelderland zou een aanslag op moslims hebben voorbereid. Wie is deze man? Bij welke organisaties was hij actief? En is de terreurdreiging uit extreemrechtse hoek serieus te nemen? Antifascistische onderzoeksgroep Kafka schreef er een artikel over.

‘Bom schematische tekening’, ‘loop uitboren’ en ‘hitman’. Zomaar een aantal zoekopdrachten op internet van Vincent Teunissen (1974) uit Doornenburg. Op 23 mei valt de politie de woning waar hij samen met zijn ouders verblijft binnen. Teunissen, die in de jaren ’90 bij de Luchtmobiele Brigade zat wordt verdacht van het voorbereiden van een terroristisch misdrijf. Bij hem thuis worden twee alarmpistolen aangetroffen en zo’n 1800 kogels van het kaliber .22 en 9mm. Het bezit van deze wapens is onvoldoende grond om iemand van het voorbereiden van een aanslag te verdenken. Maar Teunissen wordt ook in verband gebracht met een poging meer wapens te kopen en zou toegang hebben tot explosieven. En in combinatie met zijn zoekopdrachten op internet plaatst hij zichzelf verder in de verdachtenhoek. Helemaal als je kijkt in welke politieke kringen deze ex-militair zich ophoudt.

Politieke carrière
Teunissen is actief bij de Anti Terreur Brigade Special Forces (ATB), een organisatie die in 2016 is opgericht “om weerwoord en reactie te kunnen geven aan de terreur van de Islam.” De ATB vreest de invloed van de islam in Nederland en bekritiseert het gebrek aan een effectieve respons die de overheid in hun ogen zou moeten geven.

Teunissen maakt zich hier al geruime tijd zorgen over. In 2007 sluit hij zich daarom aan bij de partij Eén voor de Vrijheid. De naam van deze partij is een samentrekking van de namen van EénNL en de PVV. Eén voor de Vrijheid keert zich net als deze partijen tegen de ‘Islamisering’ en beschouwt zich als een verdediger van “de ideeën van Pastors, Wilders en Nawijn”. In 2007 staat Teunissen namens deze partij op de tweede plek van de kandidatenlijst bij de Gelderse Provinciale Statenverkiezingen. Maar Eén voor de Vrijheid gaat roemloos ten onder, behaalt geen zetels en verdwijnt in de vergetelheid.

Anti Terreur Brigade Special Forces
Een kleine tien jaar na zijn verkiezingsavontuur gooit Teunissen het over een andere politieke boeg. De zorgen over de islam zijn gebleven, de vorm is sterk veranderd. De ATB waar hij zich bij aansluit doet “aan commando-opleiding”, is “een underground groep” met “trainingen op geheime locaties”. De presentatie van de groep is militair en gewelddadig. “Omdat de overheid ons in de steek laat moeten burgers voor zichzelf op gaan komen.” stelt de ATB, die zich daarom onder meer wil toeleggen op het surveilleren als burgerwacht. Maar, waarschuwt de organisatie, “wij nemen niemand in hechtenis.”

De radicale presentatie lijkt erg overdreven. Er zijn in Nederland geen publieke activiteiten bekend van dergelijke militante burgerwachten. Hierdoor bestaat de neiging een club als de ATB te onderschatten. Het lijkt op een fantasie-project van een aantal eenzame volwassen mannen die hun avontuurlijke jongens-periode niet zijn ontgroeid.

In het geval van Teunissen is dat echter niet aan de orde. Met het verzamelen van een grote hoeveelheid munitie passeert hij de grens van fantaseren en grootspraak op internet. Zijn verleden bij de Luchtmobiele Brigade geeft deze situatie extra lading, hij was immers een professioneel geweldpleger met kennis van zaken.

Het is een gegeven dat een deel binnen de extreemrechtse beweging van Nederland het gebruik van geweld legitiem en soms ook noodzakelijk of gewenst acht. Danny Feelders (1990), een Voorpost-activist en Breivik-fan uit Schiedam die sympathiseert met de ATB is op 13 augustus opgepakt wegens het dreigen met een aanslag. Hij zit momenteel, net als Teunissen, in voorarrest vanwege terroristische dreiging.

Een aantal leden van Erkenbrand bereidt zich momenteel via schiet- en vechtsport voor op de volgens hen onvermijdelijke burgeroorlog. In 2016 zijn vijf leden van de anti-AZC actiegroep DTG veroordeeld tot jarenlange gevangenisstraffen op basis van terrorismewetgeving. Leden uit het netwerk van Blood & Honour zijn meermaals met vuurwapenbezit in verband gebracht (en veroordeeld) en in iets bredere kring binnen extreemrechts bestaat grote waardering voor de moorden van Anders Breivik. In een gepolariseerd klimaat laten sommige extreemrechtse activisten zich het hoofd op hol jagen. De dreiging die dit veroorzaakt is volgens het OM kennelijk reëel.